Bilişim teknolojilerinin gelişimiyle beraber Endüstri 4.0, akıllı mekanizmaların hayata geçme projelerinden biridir. Hayatın her alanında kullanılan İnternetin, Alman projesi olan Endüstri 4.0 ile birlikte sanayide kullanılması hedeflenir. 4. Sanayi Devrimi olarak da anılan terimdeki ana amaç; daha az yer kaplayan ve daha az ısı üreten sistemlerin oluşturulmasıdır. Düşük maliyetle çalışılan yazılım sistemleri sayesinde daha az enerji harcanması, projenin sevilmesindeki etkenlerden biri haline gelir.
Akıllı donanımların ürünü olan 3D teknolojisi Endüstri 4.0’ın bir alanı kabul edilir. Tamamen yazılım ve sistemlerden oluşan teknolojinin tüm dünyada etkili olması halinde, ekonomik olarak farklı bir boyuta ulaşılabileceği öngörülür. Bilişim teknolojilerinin sanayide kullanılması, makine gücüne dayalı sistemin önünü açarak verimliliğin maksimuma çıkarır.
Endüstri 4.0 Nedir?
Endüstri 4.0; kısaca günümüz teknolojisiyle birleştirilmiş bir sanayi tabiridir. İnternet tüketimine bağlı olarak gerçekleştirilen donanımların kullanımına, Siber – Fiziksel Sistemler denilebilir. İnsansız çalışan sistemler, hızlı olmasıyla ön plana çıkar hata payı minimuma indirilir. Bu sistemlerin aynı zamanda anında raporlanabilir ve izlenebilir olması, yaşanabilecek problemlerin önüne geçilmesindeki en önemli etkendir.
Endüstri 4.0 projesinde, robot ve makinelerin çalışması doğrultusunda bir sorun çıkarsa insan gücü devreye girerek, hızlı bir sonuçlanma süreci elde edilir. Endüstri 4.0’ın 3 temel yapısı vardır. Peki, projenin 3 temel yapısı nedir?
- Nesnelerin İnterneti: Makinelerin kendi aralarındaki iletişimini anlatır. Nesnelerin geliştirilen iletişim donanımları sayesinde birbirleriyle ve kendi karar verme mekanizmalarıyla kolay bir işleyiş gerçekleşir. Düşünme payı olmadığı için robotlar işlemleri hızlı bir şekilde sonlandırır.
- Hizmetlerin İnterneti: Hizmet alanlarını ifade eder. Hizmeti alacak ve verecek kişiler arasındaki köprünün oluşturulması Hizmetlerin İnterneti olarak adlandırılır. E-posta servisinden, iletişim kurulacak diğer alanlara kadar yüklenen yazılımlar sayesinde İnternet üzerinden işlemler gerçekleşir.
- Siber – Fiziksel Sistemler: İnternet üzerinden sağlanan çoğu işlem, Siber – Fiziksel Sistemler olarak ele alınır.
Endüstri 4.0’ın Normları
- Karşılıklı Çalışılabilirlik: İletişim kurulmasını belirten ilkelerden biridir. Makineler arası veya makinelerin insanlar ile iletişimini vurgular. Karşılıklı olarak çalışabilme, akıllı fabrikalar ve insanlar arasında da gerçekleşebilir.
- Sanallaştırma: İletişim ve diğer unsurların sanal olmasını anlatan tabirdir. Fiziki olarak insan ile makinelerin karşılaşmamasını ele alır. Akıllı fabrikaların sanal bir kopyası olarak düşünülebilir.
- Özerk Yönetim: Akıllı fabrikalardaki donanım ile mekanizmaların içerisindeki veri analizi sayesinde karar verebilir. Özerk yönetim kapsamına giren karar alabilme donanımı sayesinde hızlı üretim kararları verilir.
- Gerçek – Zamanlı Yetenek: Verilerin toplanması ve analiz edilmesidir. Bir üretim sistemi değişecekse bu tek elden tek şekilde gerçekleşir ve yine bu durum hızlı çalışma prensibini doğurur. Veriler toplanırken karşılaşılan bir soruna ise bu sayede hemen müdahale edilebilir.
- Hizmet Oryantasyonu: İnternet kullanımı ile Siber – Fiziksel Sistemler kullanılarak makine ve insanlar arasında iletişim kurulur. Anında ulaşılabilirlik, anında çözümlerin oluşmasını sağlar.
- Modülerlik: Değişikliklere adapte olmayı ima eden normların sonuncusudur. Modülerlik ile üretim veya diğer aşamalardaki değişiklikler, yazılımlar sayesinde kolaylaşır. Akıllı fabrikalarda ürün üretimi kısmının kolayca değişebilmesi büyük avantajdır.
Endüstri 4.0 Avantajları
Endüstri 4.0 projesinin sistemsel olarak avantajlarının başında, hızlı ve etkin üretim gelir. Verimlilik yönünden bakıldığında Endüstri 4.0 sayesinde artan üretim kapasitesi ve çözüm odaklılık, her açıdan olumludur. Donanımın çevre dostu olması ise ekstra bir fayda sunar. Çevre dostu olan sistem sayesinde, makinelerin kullanımı sonucunda maliyetler düşer ve ekonomik olarak da imkanlar genişler.
Endüstri 4.0 ile birlikte günümüzdeki fabrikalarda olduğu gibi geniş alanlara gerek kalmaz. Sanal fabrikalardaki robotların küçük olması sayesinde alandan tasarruf edilir. Ayrıca sistemsel olarak sağlanan yazılımlar aracılığıyla insanlarla iletişime kolayca geçilir. Uzaktan işlem yapılabilmesi, konfor alanı ve müdahale edilebilirlik açısından projenin olumlu etkilerinden biridir.
Fabrikalara evden ulaşabilmek iş gücünü azaltırken, aynı zamanda robotlarla iletişim kurarak problem çözümlerini bulunduğunuz yerden halletmeyi sağlar. Ürünlerde yapılabilecek değişiklikler tek bir yazılımla sağlanabileceği için komple fabrikayı değiştirmeye gerek kalmaz. Üretimin değişmesi, yazılımlarla mümkündür. Bu sayede herhangi bir sektör üzerinde sabit olma zorunluluğu ortadan kalkar.
Endüstri 4.0 avantajlarından bir diğeri ise arızalara anında müdahale edilmesidir. Hatanın sistemsel olarak algılanarak düzenlenmesi, zaman kaybetmemek açısından önemlidir. Aksi halde insan gücünün devreye girmesi gerekir ve üretim uzar. Aksaklıları özerklikle düzeltebilen sistemler sayesinde sanayide verimlilik artar.